Đồng hồ vạn năng VOM: Khái quát & Hướng dẫn sử dụng chi tiết A-Z
Đồng hồ vạn năng VOM là thiết bị đo kiểm không thể thiếu đối với bất kỳ một kỹ thuật viên sửa chữa điện ô tô nào. Vì vậy mà việc tìm hiểu những kiến thức cũng như vận dụng các phương pháp đo kiểm này vào trong thực tế là điều cần phải cập nhật ngay.
Hãy cùng trường dạy nghề VATC tìm hiểu cách sử dụng đồng hồ vạn năng VOM khi đo kiểm các chi tiết điện ô tô được VATC tổng hợp ngay dưới đây nhé.
1. Khái quát đồng hồ vạn năng VOM
Đồng hồ vạn năng VOM có 4 chức năng chính đó là là
- Đo điện trở
- Đo điện áp DC
- Đo điện áp AC
- Đo dòng điện
Khi sử dụng đồng hồ VOM bạn có thể dễ dàng sử dụng đo nhanh, kiểm tra nhanh với nhiều loại linh kiện khác nhau, cho phép thấy sự phóng nạp của tụ điện. Tuy nhiên với đồng hồ VOM này sẽ hạn chế về độ chính xác cho phép và có trở kháng thấp rơi vào khoảng 20K/Vol. Vì vậy mà khi đo vào các mạch cho dòng thấp chúng sẽ bị sụt áp.
2. Cách đo điện áp xoay chiều bằng đồng hồ VOM
Hướng dẫn sử dụng đồng hồ vạn năng VOM để đo áp AC
Khi các bạn đo điện áp xoay chiều, các bạn cần chuyển thang đo về thang AC, để thang AC cao hơn điện áp mà bạn cần đo một nấc. Ta lấy ví dụ: Khi đo điện áp AC 220V ta cần để thang AC 250v, nếu để thang AC thấp hơn điện áp cần đo thì đồng hồ sẽ báo kịch kim, còn nếu bạn để thanh AC quá cao thì kim sẽ báo thiếu chính xác.
Lưu ý: Nếu để nhầm thang đo điện trở, đo vào nguồn AC sẽ có thể làm hỏng các điện trở trong đồng hồ. Nếu bạn để thang đo áp DC mà trong khi đó bạn đo vào nguồn AC thì kim đồng hồ sẽ không báo, nhưng đồng hồ sẽ không ảnh hưởng. Còn khi để thang DC mà đo áp AC thì đồng hồ không lên kim nhưng đồng hồ không hỏng.
3. Hướng dẫn dùng đồng hồ VOM đo điện áp một chiều DC
Khi các bạn đo điện áp một chiều DC, hãy nhớ chuyển thang đo về DC, khi đó các bạn đặt que màu đỏ vào cực dương (+) của nguồn, và que màu đen vào cực âm (-) của nguồn, và nhớ để thang đo cao hơn điện áp cần đo một nấc.
Ta lấy ví dụ: Nếu đo áp DC là 110V thì các bạn để thang DC là 250V, trường hợp nếu bạn để thang đo thấp hơn với điện áp cần đo sẽ làm kim báo kịch kim, còn trường hợp để thang đo quá cao làm cho kim báo sẽ thiếu chính xác.
Nếu bạn để sai thang đo, đo áp một chiều nhưng bạn lại để đồng hồ thang xoay chiều thì đồng hồ sẽ báo sai. Thường thì giá trị báo sai sẽ cao gấp 2 lần giá trị thực của điện áp DC, tuy nhiên lúc này sẽ không làm cho đồng hồ bị hỏng.
Bạn để sai thang đo khi đo điện áp một chiều thì đồng hồ sẽ báo sai giá trị.
*** Với trường hợp để nhầm thang đo
Chú ý: Khi các bạn đo điện áp một chiều (DC) tuyệt đối không được để nhầm đồng hồ vào thang đo dòng điện hoặc thang đo điện trở, nếu nhầm sẽ có thể làm cho đồng hồ bị hỏng ngay.
Trường hợp để bạn để nhầm thang đo dòng điện khi đo điện áp DC thì đồng hồ sẽ bị hỏng.
Trường hợp bạn để nhầm thang đo điện trở khi đo điện áp DC thì đồng hồ sẽ bị hỏng các điện trở bên trong!
4. Hướng dẫn dùng VOM đo điện trở và trở kháng
Khi sử dụng ở thang đo điện trở trên đồng hồ vạn năng VOM các bạn có thể đo được rất nhiều thứ:
- Đo kiểm giá trị của điện trở
- Đo và kiểm tra sự thông mạch của một đoạn dây dẫn và của một đoạn mạch in
- Đo và kiểm tra sự thông mạch của các cuộn dây biến áp
- Đo và kiểm tra sự phóng nạp của tụ điện
- Đo và kiểm tra rò, bị chập của tụ
- Đo và kiểm tra các trở kháng của một mạch điện
- Đo và kiểm tra đi ốt, bóng bán dẫn.
*** Để có thể sử dụng được các thang đo này, đồng hồ VOM phải được lắp 2 Pin tiểu 1,5V bên trong. Để sử dụng các thang đo 1Kohm hay 10Kohm bạn cần lắp Pin 9V.
5. Cách đo trị số điện trở bằng đồng hồ VOM:
Bước 1: Bạn đưa thang đồng hồ về các thang đo trở, nếu như điện trở nhỏ thì bạn để thang x1 ohm hoặc x10 ohm. Nếu điện trở lớn thì các bạn để thang xlKohm hoặc 10Kohm. Sau đó các bạn chập hai que đo lại với nhau và chỉnh triết áo để kim đồng hồ báo vị trí 0 ohm. Và chuẩn bị đo.
Bước 2: Đặt que đo của VOM vào hai đầu điện trở và đọc trị số trên thang đo. Giá trị đo được sẽ bằng chỉ số thang đo X thang đo. Ví dụ: nếu bạn để thang x 100 ohm và chỉ số báo là 27, thì giá trị đo bằng 100 x 27 = 2700 ohm (2,7 K ohm).
Bước 3: Nếu bạn để thang đo quá cao thì lúc này kim chỉ nhảy lên một chút hoặc nếu bạn để thang đo quá thấp thì kim nhảy lên quá nhiều, như vậy sẽ là cho trị số đọc được không chính xác.
Bước 4: Khi đo điện trở, các bạn chọn thang đo sao cho kim báo gần về vị trí giữa vạch chỉ số, điều này sẽ cho độ chính xác đo là cao nhất.
6. Đo dòng điện bằng đồng hồ vạn năng
Cách 1: Các bạn dùng thang đo dòng
Để đo dòng điện bằng đồng hồ vạn năng VOM, các bạn đo đồng hồ nối tiếp với tải tiêu thụ. Lưu ý với các bạn là chỉ đo được dòng điện nhỏ hơn với giá trị của thang đo cho phép. Các bạn thực hiện theo các như bước sau:
- Bước 1: Đặt đồng hồ VOM vào thang đo dòng cao nhất.
- Bước 2: Tiếp theo, bạn đặt que đồng hồ nối tiếp với tải, que đo màu đỏ về chiều dương và que đo màu đen về chiều âm.
Lưu ý: Nếu kim đo lên thấp quá thì bạn giảm thang đo, còn nếu kim lên kịch kim thì bạn tăng thang đo, nếu bạn đã để thang đo cao nhất mà vẫn kịch thì đồng hồ không đo được dòng điện này.
(Chỉ số kim báo trên VOM sẽ cho ta biết giá trị dòng điện).
Cách 2: Các bạn dùng thang đo áp DC
Các bạn có thể đo dòng điện qua tải bằng cách đo sụt áp trên điện trở hạn dòng được mắc nối với tải. Điện áp mà bạn đo được chia cho giá trị trở hạn dòng sẽ ra giá trị dòng điện. Với phương pháp này, bạn có thể đo được các dòng điện lớn hơn khả năng cho phép của đồng hồ và đồng hồ cũng sẽ an toàn hơn.
7. Cách điện áp và đọc trị số dòng điện khi đo
Cách đọc giá trị điện áp AC và DC
Khi các bạn đo điện áp DC thì đọc các giá trị trên vạch chỉ số DCV.A
Nếu các bạn để thang đo là 250V thì trên vạch có giá trị cao nhất là 250. Tương tự khi bạn để thang 10V thì các bạn đọc trên vạch có giá trị cao nhất là 10. Trong trường hợp bạn để thang là 1000V nhưng không có vạch nào cho giá trị 1000 thì đọc trên vạch với giá trị Max = 10, giá trị đo sẽ được nhân với 100 lần.
Khi các bạn đo điện áp AC thì cũng sẽ đọc giá trị cũng tương tự. Các bạn đọc trên vạch AC.10V, nếu bạn đo ở thang có giá trị khác thì cần tính theo tỷ lệ. Ta lấy ví dụ: nếu bạn để thang 250V thì mỗi chỉ số của vạch là 10 số tương đương với 25V.
Khi đo dòng điện thì các bạn đọc giá trị tương tự như khi đọc giá trị đo điện áp.
Chúc các bạn học sửa điện oto đời mới có những kiến thức thực sự bổ ích mà VATC mang lại. Các bạn có thể tham khảo thêm các kiến thức về ô tô ở phần dưới thiệu phía dưới nhé.
Trung Tâm Huấn Luyện Kỹ Thuật Ô Tô Việt Nam VATC
Địa chỉ: số 50 đường 12, P.Tam Bình, Q.Thủ Đức, TP.HCM
Điện thoại: 0945711717
Email: info@oto.edu.vn
