Đối với các dòng xe hơi đời mới hiện nay, hệ thống điều hòa tự động ô tô được xem là một trang bị không thể thiếu. Chỉ cần bạn cài đặt nhiệt độ mong muốn, thì hệ thống sẽ duy trì nó cho dù nhiệt độ bên ngoài có thay đổi như thế nào đi chăng nữa.
Sự khác nhau giữa điều hòa tự động ô tô với chỉnh tay
Hệ thống điều hòa chỉnh tay
Nghĩa là nó được điều chỉnh hoàn toàn bằng tay qua các nút điều chỉnh kích hoạt hệ thống điều hòa, cần trượt hoặc công tắc xoay để điều chỉnh nhiệt độ. Từng hệ thống điều hòa sẽ có lối thiết kế khác nhau, tùy theo từng loại xe của mỗi hãng sản xuất ô tô.
Nếu bạn muốn không khí trong trong xe mát hơn, bạn chỉ cần khởi động xe, bật công tắc, điều chỉnh tốc độ quạt và mức độ mát bằng cách gạt hoặc xoay công tắc đến mức độ nhiệt mà bạn mong muốn.
Công tắc hay cần gạt điều chỉnh nhiệt độ được nối trực tiếp với cửa gió gần giàn lạnh thông qua các dây cáp. Bạn chỉ cần mở cửa gió lớn hơn thì nhiệt độ sẽ lạnh hơn. Quạt sẽ thổi gió qua giàn lạnh và đi vào cabin nhiều hơn. Hệ thống điều hòa chỉnh tay khá đơn giản bởi nó được cấu tạo từ khá ít chi tiết điện tử.
Hệ thống điều hòa tự động ô tô
Có cấu tạo phức tạp hơn khi sử dụng nhiều thiết bị điện tử với các cảm biến nhiệt độ trong và ngoài xe, cùng bộ điều khiển trung tâm. Đối với hệ thống điều hòa tự động, bạn có thể chọn một khoảng mức nhiệt độ định, mà không phải điều chỉnh theo cảm nhận như hệ thống điều hòa thông thường.
Sau đó, hệ thống sẽ tự động điều chỉnh tốc độ quạt và duy trì mức nhiệt độ đã được cài đặt thông qua các cảm biến. Ngoài ra, hệ thống điều hòa 2-3 vùng độc lập còn có thể điều chỉnh nhiệt độ riêng biệt ở các hàng ghế trước và sau.
Cấu tạo hệ thống điều hòa tự động
Để có thể duy trì một mức nhiệt độ nhất định không phải điều dễ dàng, bởi nhiệt độ trong và ngoài xe thay đổi liên tục. Bức xạ mặt trời cũng khiến nhiệt độ trong xe bị thay đổi. Nhiệm vụ của hệ thống điều hòa tự động ô tô là điều chỉnh tốc độ quạt để cân bằng giữa nhiệt độ bên ngoài và trong xe để đưa nhiệt độ về mức đã cài đặt sẵn.
Để có thể làm được điều này, hệ thống điều hòa tự động cần phải có các bộ phận như: cảm biến nhiệt độ trong/ngoài xe, cảm biến bức xạ mặt trời và bộ điều khiển trung tâm. Đa số các hệ thống điều hòa tự động đời mới đều sử dụng một motor nhỏ để điều chỉnh độ mở của cửa gió gần dàn lạnh.
Motor có 3 loại: 2 dây, 3 dây và 5 dây. Cả 3 loại điều hòa tự động ô tô này có cách hoạt động khác nhau và khi thay thế thì cần phải thay đúng loại.
- Motor loại 5 dây có một mạch phản hồi để giữ liên lạc với bộ điều khiển.
- Motor loại 3 dây thường có một vi mạch để có thể tự điều chỉnh vị trí của motor.
- Loại motor 2 dây là động cơ 12V đơn giản.
- Còn bộ điều khiển sẽ điều khiển các motor để thực hiện việc đóng mở cửa gió gần dàn lạnh.
Hệ thống điều khiển điều hòa tự động ô tô hai vùng độc lập trên Mercedes C320 là một trong những ví dụ điển hình về độ phức tạp của hệ thống này. Không giống với đa số các hệ thống điều hòa khác, máy nén không có bộ ly hợp.
Máy nén này được dẫn động bởi dây đai và điều khiển qua tín hiệu từ bộ điều khiển trung tâm. Lượng môi chất lạnh được nén có thể sẽ thay đổi, nhờ độ nghiêng của đĩa lắc trên trục máy nén, một selenoid nhận tín hiệu từ ECU sẽ làm thay đổi độ nghiêng của đĩa lắc, từ đó làm thay đổi nhiệt độ tùy theo những thay đổi từ bên ngoài mà không phụ thuộc nhiều vào tốc độ của động cơ.
Mercedes cũng được trang bị một “cảm biến khói” để ngắt chế độ lấy gió bên ngoài nếu như nó phát hiện mùi hôi hoặc các chất hydrocacbon. Có 10 motor nhỏ được sử dụng để điều khiển các cửa gió khác nhau trong hệ thống, và một cảm biến bức xạ mặt trời được lắp đặt trên taplo để điều khiển bù nhiệt độ.
Tham khảo: Bộ tài liệu đào tạo hệ thống điều hòa ô tô
Những hư hỏng thường gặp phải trên hệ thống điều hòa tự động
Việc sửa chữa hệ thống điều hòa tự động ô tô đòi hỏi bạn cần phải có kỹ năng và sở hữu đầy đủ các thiết bị chuyên dụng. Tuy nhiên, hệ thống này có thể tự động chẩn đoán và ghi nhận mã lỗi, sau đó báo cáo tới người lái bằng cách bật sáng đèn báo lỗi trên bảng taplo.
Quá trình kiểm tra để phát hiện chi tiết hư hỏng rất quan trọng, bởi giá của các chi tiết thay thế trên hệ thống điều hòa tự động là khá cao, và nó mất khá nhiều thời gian, kỹ thuật chuyên môn để thay mới.
Những hư hỏng thường gặp phải trên hệ thống điều hòa tự động ô tô bao gồm:
- Khí thổi ra không mát mà lại ấm hoặc nóng.
- Nhiệt độ thực không đúng với nhiệt độ được cài đặt. Điều này có thể là do motor điều khiển cửa gió hoặc cảm biến nhiệt độ trong xe bị hỏng.
- Bật điều hòa mà không có gió thổi ra. Nguyên nhân có thể là do rơ le quạt hoặc motor quạt gió gặp vấn đề.
- Khi bật hệ thống điều hòa tự động, kiểm tra đã có điện ra van điều khiển nhưng mà áp suất trên đồng hồ đo gas lại báo hai bên thấp áp và cao áp gần tương đương nhau, hoặc khi quan sát bằng máy chẩn đoán trong dữ liệu data thấy van điều khiển có tín hiệu mở mà áp suất vẫn giữ nguyên thì là do van điều khiển bị hỏng, cần được thay thế.
- Sau khi bật hệ thống điều hòa tự động ô tô thì mát, nhưng một lát sau lại không còn mát nữa. Kiểm tra điện vẫn có ở van điều khiển, áp suất cao áp thấp và áp suất thấp áp cao. Sau đó tắt hệ thống đi và bật lại thì điều hòa lại hoạt động như thường, áp suất bình thường, hiện tượng này diễn ra liên tiếp thì đó là do máy nén đã bị hỏng (thường là do xylanh và piston của máy nén đã bị xước).
Để chắc chắn, khi kiểm tra bạn nên xả 1 chút gas xem gas có mùi thối hoặc dầu đã chuyển sang màu tối hay chưa. Nếu có thì chắc chắn bạn cần phải thay máy nén.
Xem thêm:
Trung tâm dạy nghề sửa chữa ô tô Việt Nam VATC
Địa chỉ: số 50 đường 12, P.Tam Bình, Q.Thủ Đức, TP.HCM
Điện thoại: 0945711717
Email: info@oto.edu.vn
Nguồn: oto-hui.com